Dodatek stażowy już nie jest składnikiem minimalnego wynagrodzenia

Od 1 stycznia 2020 roku dodatek stażowy nie będzie już wliczany do kwoty minimalnego wynagrodzenia uzyskiwanego z pracy. Zmiany w przepisach wprowadziła nowelizacja ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Na naszym blogu odpowiadamy na pytania – Co to jest dodatek stażowy i komu przysługuje? Jakie przepisy obowiązywały dotychczas i dla kogo ich zmiana będzie korzystna? Kto będzie mógł liczyć na wyższe wynagrodzenie?

Co to jest dodatek stażowy?

Dodatek stażowy zwany też dodatkiem za „wysługę lat”, za „wieloletnią pracę” lub za „długoletnią pracę”, to dodatek płacowy dla pracowników, którzy przepracowali w danej firmie kilka lub więcej lat.

Komu przysługuje dodatek stażowy?

Dodatek stażowy nie ma charakteru powszechnego, przysługuje tylko niektórym grupom zawodowym. Obowiązkowo wypłacany jest pracownikom zatrudnionym w jednostkach sfery budżetowej po przepracowaniu określonego czasu. Wśród nich są: pracownicy samorządowi, członkowie korpusu służby cywilnej, nauczyciele, pracownicy uczelni wyższych, żołnierze zawodowi, sędziowie i prokuratorzy, pielęgniarki.

Co do zasady prawo do dodatku stażowego nabywa się po przepracowaniu u jednego pracodawcy co najmniej 5 lat (w przypadku nauczycieli 4 lat). Pracownik otrzymuje wówczas dodatek w wysokości 5% miesięcznej pensji, wypłacany co miesiąc, zazwyczaj razem z wynagrodzeniem zasadniczym. Wysokość dodatku wzrasta z każdym kolejnym przepracowanym rokiem o 1%, ale nie może być wyższa niż 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

Czy pracownicy spoza sfery budżetowej mogą otrzymywać dodatek za staż pracy?

Tak, ale jest to świadczenie nieobowiązkowe. Pracodawca, który sam określa przepisy płacowe obowiązujące w danym zakładzie pracy, czyli stawki wynagradzania, zasady przyznawania premii, prowizji i różnych dodatków, może postanowić, że jednym ze składników wynagrodzenia jest dodatek za wysługę lat. Zasady przyznawania takiego dodatku oraz jego wysokość powinny być wówczas zapisane w wewnątrzzakładowych dokumentach – regulaminie pracy, zakładowym układzie zbiorowym pracy bądź też w umowach o pracę. Jeżeli takiego zapisu nie ma, pracownik nie otrzyma dodatku za staż.

Dodatek stażowy – jak było dotąd

Do końca 2019 roku dodatek stażowy był składnikiem minimalnego wynagrodzenia.

Przypomnijmy, że minimalne wynagrodzenie to kwota określona rozporządzeniem, którą pracodawca musi wypłacać pracownikowi zatrudnionemu na cały etat. Zgodnie z przepisami obowiązującymi do końca 2019 roku wliczało się do niej:

– pensję zasadniczą,
– dodatek za staż pracy,
– inne dodatki za szczególne właściwości pracy, szczególne kwalifikacje lub warunki pracy;
– premie i nagrody regulaminowe i uznaniowe,
– dodatki wyrównawcze.

Do minimalnego wynagrodzenia nie są natomiast wliczane:

– nagrody jubileuszowe,
– odprawy emerytalne i rentowe,
– wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych,
– dodatek za pracę w porze nocnej.

Wliczanie dodatku stażowego do minimalnego wynagrodzenia było niekorzystne dla pracowników z długim stażem, zarabiających najniższą krajową. Dostawali oni niższe stawki wynagrodzenia zasadniczego niż nowo zatrudnieni, bo do minimalnej pensji wliczano im dodatek za wysługę lat. Tym samym dodatek ten nie spełniał swojej roli, którą miała być większa gratyfikacja pracowników z dłuższym stażem pracy i większym doświadczeniem zawodowym. Nowe przepisy to zmieniają.

Dodatek stażowy – zmiany w przepisach od 2020 roku

Od 1 stycznia 2020 roku dodatek stażowy nie będzie już brany pod uwagę przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika porównywanego z wysokością minimalnego wynagrodzenia.

Korzystną zmianę odczują zwłaszcza osoby z długim stażem, które zarabiają kwoty przy granicy minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wraz ze wzrostem wynagrodzenia minimalnego będzie zwiększała się ich pensja zasadnicza.

Oprócz tej kluczowej zmiany ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę wprowadza również definicję „dodatku za staż pracy”. Ma ona wyeliminować wątpliwości interpretacyjne, które mogą się pojawić z powodu obowiązującego u pracodawców różnego nazewnictwa oraz odmiennych zasad przyznawania dodatku za staż pracy.

Zgodnie z nowymi przepisami, dodatek za staż pracy to „dodatek do wynagrodzenia przysługujący pracownikowi z tytułu osiągnięcia ustalonego okresu zatrudnienia, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, układzie zbiorowym pracy, innym opartym na ustawie porozumieniu zbiorowym, regulaminie wynagradzania, statucie określającym prawa i obowiązki stron stosunku pracy, umowie o pracę lub spółdzielczej umowie o pracę”.

Usługi księgowe
BRGS Biuro Rachunkowe Grzegorz Sasin
Warszawa (Praga)