Świadczenie urlopowe i wczasy pod gruszą – komu przysługują?

Świadczenie urlopowe i tzw. „wczasy pod gruszą” to dodatkowe środki, które pracownik może uzyskać od pracodawcy na dofinansowanie swojego urlopu. Oba świadczenia bardzo często są z sobą mylone, choć nie są tym samym.

Kto może otrzymać świadczenie urlopowe, a kto może starać się o „wczasy pod gruszą”? Jakie są warunki przyznawania obu świadczeń?

Czym jest świadczenie urlopowe?

Świadczenie urlopowe to jednorazowy dodatek finansowy dla pracowników, który można otrzymać w związku z zaplanowanym urlopem wypoczynkowym. Urlop musi trwać nieprzerwanie co najmniej 14 dni kalendarzowych.

Świadczenie urlopowe mogą otrzymać pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę w przedsiębiorstwie spoza sfery budżetowej, które zatrudnia mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, a co za tym idzie – nie ma obowiązku tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych i zrezygnowało z niego.

Nawet w takim przedsiębiorstwie świadczenie urlopowe nie jest jednak obowiązkowe. Decyduje o tym pracodawca. Może, ale nie musi wprowadzać dodatkowych świadczeń w swojej firmie.

Jeżeli pracodawca zrezygnował z wypłacania tych świadczeń, powinien poinformować o tym swoich pracowników do 31 stycznia danego roku. Oświadczenie to obowiązuje tylko w danym roku kalendarzowym, w którym informacja została przekazana, dlatego konieczne jest coroczne ponawianie informacji w terminie do końca stycznia.

Jeśli pracodawca decyduje się wypłacać świadczenie urlopowe – będzie musiał przyznać je wszystkim uprawnionym.

Świadczenie urlopowe – warunki

Jeśli w danej firmie wypłacane są świadczenia urlopowe prawo do nich ma każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę, który chce wziąć co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych urlopu wypoczynkowego. Nawet jeśli pracownik nigdzie nie wyjedzie a cały urlop spędzi w domu nie powoduje to utraty świadczenia.

Prawo do świadczenia urlopowego nie zależy od sytuacji życiowej, rodzinnej czy materialnej pracownika, które to czynniki bierze się pod uwagę przy wypłacie świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Pracownik może otrzymać świadczenie urlopowe tylko raz w roku od jednego pracodawcy.

Mogą się zdarzyć sytuacje, gdy pracownik otrzyma w danym roku kalendarzowym dwa świadczenia urlopowe od różnych pracodawców. Ma to miejsce, gdy pracownik otrzyma świadczenie urlopowe, a następnie umowa o pracę z tym pracodawcą zostanie rozwiązana i podpisana z innym. Podobnie w przypadku pracownika zatrudnionego jednocześnie u dwóch pracodawców, którzy wypłacają świadczenie urlopowe.

Jeśli pracownik nie spełnia warunków do przyznania mu świadczenia urlopowego w danym roku świadczenie to nie przechodzi na rok następny.

Świadczenie urlopowe – kiedy jest wypłacane?

Świadczenie urlopowe powinno być wypłacone najpóźniej w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego. Pracownik, który spełnia warunki, by je otrzymać, powinien dostać je przed rozpoczęciem urlopu, a nie po powrocie z niego.

Świadczenie urlopowe w 2022 roku – ile wynosi?

Pracodawca, który wypłaca swoim pracownikom świadczenie urlopowe sam ustala jego kwotę, jednak nie może być ona wyższa niż wysokość odpisu podstawowego na ZFŚS ustalonego na dany rok kalendarzowy. Ten z kolei zależy od wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w drugim półroczu roku poprzedniego.

W związku z tym maksymalne kwoty świadczenia urlopowego w 2022 roku wynoszą:

Dla pracownika zatrudnionego w normalnych warunkach:

• pełny etat – 1 662,97 zł
• 0,5 etatu – 831,49 zł
• 0,75 etatu – 1 247,23 zł
• 0,25 etatu – 415,74 zł.

Dla pracowników, którzy wykonują prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze:

• na pełny etat – 2 217,29 zł
• 0,5 etatu – 1 108,65 zł
• 0,75 etatu – 1 662,97 zł
• 0,25 etatu – 554,32 zł.

Dla pracownika młodocianego:

• w pierwszym roku nauki – 221,73 zł
• w drugim roku nauki – 266,07 zł
• w trzecim roku nauki – 310,42 zł.

„Wczasy pod gruszą” – co to jest?

„Wczasy pod gruszą”, „wakacje pod gruszą” lub „gruszka” to potoczne określenia na dopłaty do wypoczynku pracowników.

Świadczenie to wypłacane jest pracownikom przez firmy prowadzące Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, ze środków tego funduszu.

„Wczasy pod gruszą” – komu przysługuje świadczenie?

Zasady, warunki i terminy przyznawania dodatkowego dofinansowania wypoczynku powinny być zapisane w regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych danego przedsiębiorstwa. To w tym dokumencie pracodawca określa m.in.:

• osoby uprawnione do otrzymania świadczenia,
• wysokość dofinansowania,
• częstotliwość wypłat świadczenia,
• termin wypłaty świadczenia – przed czy po urlopie.

Zazwyczaj świadczenie mogą otrzymać pracownicy zatrudnieni w ramach umowy o pracę i ich rodziny, oraz byli pracownicy: emeryci i renciści. Regulamin może jednak rozszerzyć grono osób, które uprawnione są do takich świadczeń.

WAŻNE
Ustawa o funduszu socjalnym nie narzuca minimalnego okresu wypoczynku uprawniającego do otrzymania świadczenia „wczasy pod gruszą”. Pracodawca może określić to w regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. W wielu firmach jest to 14 dni kalendarzowych. Jeśli takiego zapisu nie ma, wówczas dofinansowanie należy się pracownikom, nawet jeśli korzystają z kilkudniowego urlopu wypoczynkowego.

„Wczasy pod gruszą” – ile wynosi świadczenie?

Kwota świadczenia znanego jako „wczasy pod gruszą” nie jest określona przepisami i ma charakter uznaniowy.

Najważniejszym kryterium w przyznaniu świadczenia jest kryterium socjalne, czyli sytuacja rodzinna, życiowa i materialna osoby uprawnionej do korzystania z niego. „Wczasy pod gruszą” dają więc pierwszeństwo tym, których sytuacja jest najtrudniejsza. Im mniej pracownik zarabia, na tym wyższe świadczenia z ZFŚS może liczyć. Jeżeli status materialny pracownika jest na wysokim poziomie, może zdarzyć się, że „wczasy pod gruszą” nie będą mu w ogóle przysługiwać.

Na wysokość świadczenia nie ma natomiast wpływu ani staż pracy, ani kwalifikacje, ani zajmowane stanowisko.

Aby otrzymać pieniądze w ramach świadczenia „wczasy pod gruszą” należy złożyć wniosek o jego wypłatę u pracodawcy. Zazwyczaj firma udostępnia gotowy wzór wniosku. Termin złożenia wniosku powinien być ustalany w regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych obowiązującym w danym przedsiębiorstwie. Regulamin określa także listę dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia świadczeń oraz zasady korzystania z dofinansowania.

Decyzję o przyznaniu świadczenia podejmuje przełożony po ocenie sytuacji materialnej pracownika i jego rodziny.

W zależności od regulaminu Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych danej firmy „wczasy pod gruszą” mogą być wypłacane częściej niż jeden raz w roku.

Podsumowując, wskażmy główne podobieństwa i różnice między świadczeniem urlopowym a dofinansowaniem znanym jako „wczasy pod gruszą”.

Źródło finansowania

Świadczenie urlopowe – ze środków obrotowych pracodawcy, u którego nie utworzono Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych
„Wczasy pod gruszą” – ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych

Komu przysługuje

Świadczenie urlopowe – wszyscy pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę
„Wczasy pod gruszą” – wszyscy beneficjenci ZFŚS (wśród nich mogą być pracownicy i ich rodziny, byli pracownicy: emeryci i renciści, inne osoby ujęte w regulaminie ZFŚS)

Kwota świadczenia

Świadczenie urlopowe – maksymalna kwota to wysokość odpisu podstawowego na ZFŚS ustalonego na dany rok kalendarzowy
„Wczasy pod gruszą” – kwota uznaniowa, decyduje kryterium socjalne: sytuacja materialna, życiowa i rodzinna beneficjenta ZFŚS

W jakim terminie wypłacane

Świadczenie urlopowe – najpóźniej w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego
„Wczasy pod gruszą” – według regulaminu ZFŚS

Czy zależy od wykorzystania minimum 14-dniowego urlopu wypoczynkowego

Świadczenie urlopowe – tak
„Wczasy pod gruszą” – może zależeć, jeśli przewiduje to regulamin ZFŚS

Częstotliwość wypłat

Świadczenie urlopowe – raz w roku od jednego pracodawcy
„Wczasy pod gruszą” – według regulaminu ZFŚS

Wniosek o wypłatę świadczenia

Świadczenie urlopowe – nie
„Wczasy pod gruszą” – tak

2022-07-29

Usługi księgowe
BRGS Biuro Rachunkowe Grzegorz Sasin
Warszawa (Praga)