Faktura w walucie obcej

Coraz więcej polskich firm w ramach prowadzonej działalności gospodarczej korzysta z usług zagranicznych dostawców, kontrahentów i partnerów biznesowych. Dlatego też coraz częściej wystawiają oraz otrzymują faktury walutowe. Również w rozliczeniach z polskimi kontrahentami można wystawić fakturę w dolarach czy euro – przepisy podatkowe tego nie zabraniają. Wymuszają jednak na wystawcach faktury konieczność przeliczenia kwoty, na potrzeby podatku VAT oraz PIT/CIT, na walutę krajową.

Warto więc wiedzieć, co to jest faktura walutowa. Jakie elementy powinna zawierać? Jakich kursów używać w przypadku przeliczania wartości faktury walutowej na złotówki?

Co to jest faktura walutowa?

Faktura walutowa to pełnoprawny dokument księgowy podobny do standardowej faktury VAT, z tym że kwota wykonania usługi lub sprzedaży towaru określana jest w obcej walucie. Faktura walutowa wystawiana jest przez przedsiębiorców, którzy dokonują płatności obcymi walutami.

Faktura walutowa może być wystawiona nie tylko w sytuacji, gdy usługę lub sprzedaż wykonuje się dla kontrahenta zagranicznego. Może by wystawiona również w rozliczeniach pomiędzy polskimi przedsiębiorcami. W praktyce najczęściej stosowaną wtedy obcą walutą jest euro.

Faktura z ceną w walucie obcej ma zastosowanie również przy sprzedaży wysyłkowej na rzecz osoby fizycznej, której miejscem zamieszkania jest terytorium Unii Europejskiej.

Faktura z ceną w walucie obcej to faktura dla sprzedaży opodatkowanej w Polsce, dlatego kluczowe jest, by kwota podatku VAT była przeliczona na złoty polski.

Faktura walutowa – co powinna zawierać?

Poprawnie wystawiona faktura walutowa nie różni się zasadniczo od standardowej faktury VAT.

Zgodnie z przepisami powinna zawierać:

– datę wystawienia,
– kolejny numer, nadany w ramach jednej lub więcej serii, w sposób jednoznacznie identyfikujący fakturę,
– imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz adresy siedziby firmy lub miejsca dostawy,
– numer, za pomocą którego sprzedawca jest zidentyfikowany dla podatku,
– numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi,
– datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury,
– nazwę towaru, produktu lub usługi,
– jednostkę miary i ilość dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
– cenę jednostkową netto towaru lub usługi,
– kwoty wszelkich rabatów (jeżeli zostały rzeczywiście udzielone),
– wartość netto dostarczonych towarów lub wykonanych usług,
– stawkę podatku VAT,
– sumę wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną z VAT,
– kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku,
– kwotę należności ogółem.

Co ważne – należy pamiętać, że wartość podatku VAT musi być wykazana w złotych polskich, bez względu na to, w jakiej walucie faktura została wystawiona i niezależnie od tego, czy jest to transakcja zagraniczna, czy krajowa.

Brak kwoty VAT podanej na fakturze w złotych czyni taki dokument wadliwym. Konsekwencją jest brak prawa do odliczenia naliczonego podatku. Dodatkowe podanie na fakturze kwoty VAT w obcej walucie nie stanowi błędu.

Faktura walutowa – przeliczanie walut obcych

Na potrzeby rozliczania podatku VAT oraz PIT/CIT podatnik zobowiązany jest przeliczać kwoty wyrażone na fakturze w walutach obcych na złoty polski.

Przeliczanie kwot wyrażonych w walucie obcej na potrzeby podatku VAT

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług kwotę w walucie obcej przelicza się:

– według średniego kursu Narodowego Banku Polskiego (NBP) ostatniego dnia roboczego, który poprzedzał dzień powstania obowiązku podatkowego

albo

– według ostatniego kursu wymiany publikowanego przez Europejski Bank Centralny (EBC) ostatniego dnia, którzy poprzedza dzień powstania obowiązku podatkowego.

W tym drugim przypadku, jeśli faktura jest w walucie innej niż euro, trzeba zastosować kurs wymiany danej waluty względem euro.

W razie potrzeby kwoty na fakturze należy zaokrąglić do pełnych groszy, tzn. wszystkie kwoty poniżej 0,5 grosza należy pominąć. Natomiast kwoty powyżej 0,5 grosza należy zaokrąglić do 1 grosza w górę.

Warto tu przypomnieć, że obowiązek podatkowy w VAT powstaje co do zasady z chwilą dokonania dostawy lub wykonania usługi. Jeżeli przed tym dniem podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, np. przedpłatę lub zaliczkę, wówczas obowiązek podatkowy powstaje u niego z chwilą otrzymania zapłaty, wyłącznie w części odpowiadającej otrzymanej wpłacie.

Jeżeli podatnik wystawił fakturę w walucie obcej przed powstaniem obowiązku podatkowego przeliczenia na złote dokonuje się:

– według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury (w tej sytuacji można zastosować zamiast średniego kursu NBP kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny).

Przeliczanie kwot wyrażonych w walucie obcej na potrzeby podatku dochodowego PIT/CIT

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kwotę w walucie obcej przelicza się:

– według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, czyli dzień, w którym miała miejsce sprzedaż, wystawienie faktury lub uregulowanie należności – w zależności od tego, jakie zdarzenie miało miejsce wcześniej.

Zasady te dotyczą zarówno sytuacji, gdy sprzedaż dokonywana jest na rzecz kontrahenta krajowego, jak i zagranicznego.

Faktury walutowe – uproszczenie wprowadzone przez Slim VAT

Do niedawna podatnik wystawiający faktury walutowe często musiał stosować dwa odrębne kursy walut na potrzeby rozliczania podatku VAT oraz podatku dochodowego. Z dniem 1 stycznia 2021 roku, na skutek wejścia w życie pakietu tzw. Slim VAT, wprowadzono uproszczenie dla stosowania kursów walut.

Zgodnie z nowymi przepisami podatnik, na potrzeby rozliczania podatku VAT , może wybrać ten sam kurs przeliczeniowy, który ma zastosowanie dla rozliczeń na potrzeby podatku dochodowego.

Co ważne – podatnik, który zdecyduje się na skorzystanie z ujednolicenia kursów walut dla celów VAT i PIT, musi stosować tę zasadę nie krócej niż przez 12 kolejnych miesięcy, licząc od miesiąca, w którym ją wybrał. Jeżeli po tym czasie zrezygnuje ze stosowania uproszczenia w przeliczaniu faktur w walucie obcej będzie musiał przez kolejnych 12 miesięcy stosować zasady określone przepisami ustawy o VAT. Decydując się na takie zmiany nie musi dokonywać żadnego zgłoszenia.

Ujednoliconego kursu waluty dla celów PIT i VAT nie stosuje się dla transakcji WNT, importu usług, importu towarów, otrzymanych zaliczek.

Faktury walutowe – projekt zmian w fakturach korygujących

W przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które regulują zasady korekty faktur, nie określono, jaki kurs należy zastosować do przeliczenia kursu walut dla faktury korygującej.

Organy podatkowe przyjmują zasadę, że:

– jeżeli faktura korygująca naprawia błędy lub oczywiste pomyłki na fakturze pierwotnej – stosuje się ten sam kurs waluty obcej, jaki przyjęto do wyceny faktury pierwotnej,

– jeżeli podstawą wystawienia faktury korygującej było wystąpienie nowych okoliczności (np. rabaty, zwroty, podwyższenie ceny na skutek okoliczności niemożliwych do przewidzenia w momencie zawierania umowy i wystawiania faktury) – stosuje się bieżący kurs waluty, zazwyczaj jest to kurs z ostatniego dnia roboczego, poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej.

Ponieważ te zasady nie były objęte regulacją ustawy o VAT, a wynikały z ugruntowanej linii interpretacyjnej mogło to sprzyjać niepewności u podatników przy korektach zmniejszających i zwiększających wartość transakcji. Dlatego przygotowywane są zmiany bezpośrednio w ustawie o VAT, które to doprecyzują.

Według zapowiedzi Ministerstwa Finansów „Kurs przyjmowany do przeliczenia kwoty korekty podstawy opodatkowania na fakturze korygującej będzie zasadniczo powieleniem kursu przyjmowanego dla pierwotnego rozliczenia. Przykładowo podatnik, który zastosował dla świadczonej usługi kurs z 1 października 2021 r., ten sam kurs zastosuje w przypadku wystawienia faktury korygującej pierwotne rozliczenie (dotyczy to korekt in plus oraz in minus)”.

W przypadku zbiorczej faktury korygującej ,,Przeliczenia na złote podatnik dokona według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej (odpowiednio zastosuje kurs średni EBC) – w takim przypadku stosowany będzie jeden zbiorczy kurs do wszystkich korygowanych transakcji”.

Nowelizacja przepisów ma wejść w życie 1 stycznia 2023 roku, w ramach pakietu tzw. Slim VAT 3.

2022-08-24

Usługi księgowe
BRGS Biuro Rachunkowe Grzegorz Sasin
Warszawa (Praga)